Làm sao phân biệt Pt100 và cặp nhiệt điện?

Phân biệt Pt100 và cặp nhiệt điện

Làm sao để phân biệt Pt100 và cặp nhiệt điện? Dĩ nhiên là ta chỉ cần nhìn trên tem nhãn của thiết bị là được rồi đúng không? Nếu đó là loại Pt100 dạng đầu dò thì được. Nhưng đối với loại dây dò nhiệt độ Pt100 thì đành…bó tay.

Lấy ví dụ là bạn đang dùng 1 loại cảm biến nhiệt độ của Trung Quốc. Giờ cảm biến đang bị hư, và bạn muốn chuyển sang dùng hàng Châu Âu hoặc G7 luôn chẳng hạn. Mà đối với các loại cảm biến nhiệt Trung Quốc thì thông số của nó khá là khó để bạn tra cứu trên mạng. Vậy bạn phải làm sao?

phân biệt pt100 và cặp nhiệt điện
Bạn có phân biệt được Pt100 2 dây và cặp nhiệt điện loại K?

Dĩ nhiên là đối với những ứng dụng thông thường, bạn chỉ cần alo cho nhà cung cấp, sau đó cung cấp đầy đủ thông số như thang đo nhiệt độ, loại cảm biến pt100, chiều dài que dò, đường kính que dò,…. Và nhà cung cấp sẽ chọn đúng thông số cho bạn.

Nhưng trong bài viết này, mình muốn chia sẻ về cách nhận biết loại cảm biến nhiệt độ pt100 2 dây và cặp nhiệt điện.

Hãy cùng mình tìm hiểu sau đây.

Đầu tiên, ta cần tìm hiểu một vài khái niêm cơ bản sau:

Cảm biến nhiệt độ là gì?

Nói đơn giản nhất thì cảm biến nhiệt độ là một thiết bị chuyên dùng để đo nhiệt độ. Ví dụ như bạn muốn đo nhiệt độ trong các lò sấy, lò hơi, đường ống,… hoặc trong các bồn chứa nước. Khác với cách ngày xưa là ta dùng các loại nhiệt kế hoặc đồng hồ đo nhiệt độ để đo nhiệt độ tại một điểm.

Ngày nay thì việc đo nhiệt độ đang được tự động hóa lên, và để đo nhiệt độ, người ta dùng đến các loại cảm biến. Giá trị nhiệt độ đo được sau đó sẽ được tiếp tục xử lý trên PLC hoặc biến tần.

Xét về phạm vi nhiệt độ đo được, ta có 2 loại cảm biến nhiệt độ chính như sau:

Cảm biến nhiệt độ Pt100 là gì?:

Là loại cảm biến nhiệt độ được sử dụng nhiều nhất trong công nghiệp. Có thể nói rằng 70% các loại cảm biến nhiệt độ trên thị trường là loại pt100.

Cảm biến nhiệt Pt100 hoạt động dựa trên sự thay đổi điện trở của kim loại khi nhiệt độ tăng lên. Vì thế, trong phần lõi của cảm biến có 1 thành phần kim loại là platinium (tức là vàng trắng) để cảm ứng với nhiệt độ.

Cảm biến nhiệt độ Pt100
Cảm biến nhiệt độ Pt100 loại đầu dò và loại dây

Lý do người ta dùng Platinium bởi vì kim loại này có dải đo nhiệt độ rất rộng và rất nhạy với nhiệt độ. Sau khi quan sát mức nhiệt, người ta quy đổi giá trị điện trở của platinium là 100 ohm tại 0 độ C.

Và chính bởi vì được làm bằng Platinium nên loại cảm biến này có tên là Pt100. Pt tức là viết tắt của platinium và 100 là giá trị điện trở tại 0 độ C. Loại cảm biến này có độ chính xác nhiệt độ rất cao nên được dùng rộng rãi.

Thang đo nhiệt độ của loại cảm biến này đạt mức 850 độ C. Tức là cảm biến có thể đo được nhiệt độ max là 850 độ C. 

Ngoài Pt100 ra, ta còn có Ni100 (cảm biến nhiệt độ được làm bằng nicken), Pt1000 (tương tự như pt100 nhưng độ phân giải và độ chính xác cao hơn).

Có thể tham khảo thêm thông tin về cảm biến pt100 tại địa chỉ:

Cảm biến nhiệt độ Pt100

Cặp nhiệt điện là gì?

Loại cảm biến này có thang đo nhiệt độ rất cao, đạt mức max gần 1800 độ C. Chính vì vậy nên cặp nhiệt điện thường được dùng trong các ứng dụng đo nhiệt độ cao như lò hơi, lò luyện thép, lò nung….

Tùy theo mức nhiệt độ mà ta sẽ có các loại cặp nhiệt điện như cặp nhiệt điện loại K, cặp nhiệt điện loại S, cặp nhiệt điện loại R hoặc cặp nhiệt điện loại B.

Có thể tham khảo thêm về cặp nhiệt điện tại địa chỉ:

Cặp nhiệt điện là gì? Cấu tạo và Ứng dụng?

cặp nhiệt điện là gì
Một số loại cặp nhiệt điện

Một nhược điểm của cặp nhiệt điện chính là ở độ sai số. Thông thường thì loại cảm biến nhiệt này có sai số là vào khoảng 1%. Vì thế khi lựa chọn cặp nhiệt điện, người ta thường phải chọn chính xác thang đo hoặc lớn hơn 1 chút cho an toàn.

Pt100 và cặp nhiệt điện khác nhau ra sao?

Để phân biệt pt100 và cặp nhiệt điện, ta sẽ tìm hiểu về hình dạng bên ngoài cũng như là tín hiệu output của nó. Một vài điểm khác nhau như:

  • Pt100 đo nhiệt độ max 850 độ C, cặp nhiệt điện là max 1800 độ C.
  • Sai số của Pt100 nhỏ hơn của cặp nhiệt điện.
  • Cặp nhiệt điện có 2 dây kết nối còn pt100 có 2,3,4 dây kết nối.

Cách phân biệt pt100 và cặp nhiệt điện:

Ủa, Pt100 là có 3 dây còn cặp nhiệt điện thì có 2 dây. Vậy là phân biệt được rồi mà?

Có lẽ bạn cũng nghĩ vậy.

Nhưng thật ra thì Pt100 vẫn có loại 2 dây, chỉ là ít người sử dụng thôi. Lý do là vì loại cảm biến nhiệt độ Pt100 2 dây có sai số khá cao. Và vì thế nên người ta chuyển qua dùng loại cảm biến nhiệt độ pt100 3 dây nhiều là bởi vì nó có thêm 1 dây bù nhiệt để giúp giảm sai số.

Vậy thì cách nào để phân biệt pt100 và cặp nhiệt điện? Có 2 cách như sau:

Đọc thông số kỹ thuật:

Có 1 vài thông số kỹ thuật mà khi bạn đọc trên thiết bị sẽ không thể nào nhầm lẫn được. Ví dụ như:

Temperature range: 0…. 1100 oC

Temperature range: 0….1200 oC

Thì đây chính là cặp nhiệt điện. Bởi vì Pt100 chỉ có thang đo nhiệt độ ở mức cao nhất là 850 độ C.

Ngoài ra thì ta có thể đọc thông số kỹ thuật, cách đấu dây cảm biến nhiệt độ trên thiết bị mà ta cần thay thế linh kiện hoặc các bộ hiển thị.

Ví dụ như ta có thông số đấu dây trên bộ điều khiển nhiệt độ Pixsys ATR144-ABC như sau:

bộ hiển thị nhiệt độ Italy
Cách đấu dây bộ điều khiển nhiệt độ Pixsys ATR144-ABC

Như nhìn vào hình sơ đồ đấu dây trên, xong rồi nhìn lại thiết bị đang đấu nối vào, ta có thể biết cảm biến nhiệt độ đó là pt100 hay cặp nhiệt điện.

Còn nếu vẫn chưa được, thì bạn hãy qua cách 2.

Dùng đồng hồ VOM phân biệt pt100 và can nhiệt loại K:

Đơn giản là ta sẽ dựa vào tín hiệu output của từng loại cảm biến là được. Đối với cảm biến nhiệt độ Pt100 thì tín hiệu outut của nó là dạng điện trở (ohm). Còn đối với cặp nhiệt điện, tín hiệu output là dạng điện áp (mV).

Đến đây thì bạn có thể hình dung được rồi đúng không?

Ta chỉ cần dùng 1 đồng hồ VOM, chọn đơn vị đo là điện áp và đo ở 2 dây của cảm biến sau đó dùng hột quẹt hơ hơ phần que dò. Nếu nhiệt độ tăng mà điện áp tăng thì đó chính là cặp nhiệt điện.

Còn đối với Pt100, ta cũng dùng đồng hồ VOM và chọn đơn vị đo là Ohm (Ω). Sau đó đo 2 chân của cảm biến. Theo định nghĩa Pt100 thì ta sẽ có giá trị điện trở của cảm biến khi ở 0 độ C là 100ohm. Vậy thì ta chỉ cần đo điện trở giữa 2 chân cảm biến. Nếu điện trở nó cao hơn 100 ohm thì đó chính là pt100.

Trên đây là những chia sẻ của mình về cách phân biệt pt100 2 dây và cặp nhiệt điện. Còn bạn thì sao? Bạn có cách nào hay và tốt hơn không?

Hãy chia sẻ với mình và mọi người bằng cách comment bên dưới.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *